Czym jest NPR?

NPR oznacza naturalne planowanie rodziny. Rozwinięcie skrótu jest proste, ale trudniej jest określić, co się pod nim kryje. Na początek warto ustalić kilka istotnych definicji:

• Metody planowania rodziny — metody, które umożliwiają ograniczenie liczby dzieci lub ewentualnie wspomagają poczęcie.
• Antykoncepcja — w potocznym rozumieniu oznacza wszelkie metody unikania ciąży, czyli takie, które minimalizują ryzyko ciąży. W bardziej ścisłym rozumieniu (stosowanym też w Kościele katolickim) są to metody, które nie tylko minimalizują ryzyko ciąży, ale też umożliwiają swobodne współżycie — w momencie, w którym para ma na to ochotę.
• Środki antykoncepcyjne — przedmioty, substancje i zabiegi, które umożliwiają swobodne współżycie, minimalizując ryzyko ciąży. Np. prezerwatywa, pigułka antykoncepcyjna, wkładka domaciczna.
• Zachowania antykoncepcyjne — zachowania, które umożliwiają osiągnięcie przyjemności seksualnej, minimalizując ryzyko poczęcia. Np. stosunek przerywany, seks analny, oralny i inne pieszczoty.
• Metody okresowej wstrzemięźliwości — metody unikania ciąży, które polegają na wyznaczaniu dni płodnych i unikaniu współżycia w tym czasie w celu zminimalizowania ryzyka poczęcia.
• Metody kalendarzowe — metody wyznaczania dni płodnych na podstawie długości poprzednich cykli.
• Metody rozpoznawania płodności — metody wyznaczania dni płodnych na podstawie objawów płodności, np. śluzu szyjkowego lub podstawowej temperatury ciała. Mogą też uwzględniać reguły kalendarzowe.

NPR bywa różnie rozumiane, ale najczęściej oznacza:

• metodę planowania rodziny (służącą unikaniu ciąży lub staraniom o dziecko),
• bez użycia środków i zachowań antykoncepcyjnych (tzn. bez prezerwatywy, stosunku przerywanego lub innych pieszczot),
• opartą na dowolnej metodzie rozpoznawania płodności (lub rzadziej metodzie kalendarzowej),
• ściśle związaną z katolicką etyką seksualną. Oznacza to przede wszystkim, że przy unikaniu ciąży wymaga pełnej wstrzemięźliwości seksualnej podczas dni płodnych, a także słusznego powodu ograniczenia współżycia.

FAM pochodzi z języka angielskiego i oznacza Fertility Awareness Method, co po polsku tłumaczy się jako metoda rozpoznawania płodności. Nie wyklucza stosowania środków i zachowań antykoncepcyjnych w fazie płodności. Często poprzez ten skrót rozumie się właśnie stosowanie dowolnej metody rozpoznawania płodności i prezerwatyw w fazie płodności. Jednocześnie FAM bywa utożsamiane z metodą promowanej m. in. przez Toni Weschler w popularnej w USA książce Taking Charge Of Your Fertility.

Czasem wspomina się jeszcze o MRP — co oznacza metody rozpoznawania płodności. Część osób woli ten skrót, ponieważ jest bardziej otwarty na osoby o różnym światopoglądzie i podkreśla rolę wiedzy o płodności jako takiej. Warto zwrócić uwagę, że unikanie ciąży nie jest jedynym celem osób stosujących metody rozpoznawania płodności. Obserwacja cykli może służyć staraniom o dziecko, diagnozie schorzeń hormonalnych i ginekologicznych oraz ogólnej świadomości tego, co dzieje się z ciałem kobiety.

Poniższe odnośniki z nazwami poszczególnych metod prowadzą do podstron, na których możesz znaleźć informacje o organizacjach, publikacjach, kartach obserwacji i aplikacjach.

Nie istnieje jedna metoda naturalnego planowania rodziny. Metody te dzielimy na:

• wielowskaźnikowe, wśród których możemy wyróżnić:

  • metody objawowo-termiczne (oparte na pomiarze temperatury, obserwacji sluzu oraz ewentualnie szyjki macicy i historii poprzednich cykli):

    • metoda podwójnego sprawdzenia (angielska),
    • metoda Rötzera,
    • metoda Ligi Małżeństwo Małżeństwu (LMM),
    • zmodyfikowana metoda Kippleyów,
    • metoda Kippleyów,
    • metoda polska (Teresy Kramarek),
    • metoda Sensiplan (niemiecka),
    • Symptotermia,
    • metoda SymptoPro,
    • metoda Neo Fertility,
    • metoda Justisse,
    • metoda Fertility UK,
    • The Well School of Body Literacy,
    • Taking Charge Of Your Fertility (TCOYF),
    • metoda izraelska,
    • metoda Serena,
    • metoda Cyclamen (francuska),
    • metoda CAMEN,
    • metoda podwójnego sprawdzenia Thymy,

  • metody objawowo-hormonalne (wykorzystujące obserwację objawów płodności i testy hormonalne):

    • Model Marquette,
    • Bostońska Metoda Wielowskaźnikowa,
    • metoda FEMM,

• jednowskaźnikowe, wśród których możemy wyróżnić:

  • metody śluzowe (oparte tylko na obserwacji śluzu szyjkowego):

    • Metoda Owulacji Billingsa,
    • Model Creighton (CrMS),
    • Metoda Owulacji Family of the Americas,
    • Metoda Dwóch Dni,
    • Zmodyfikowana Metoda Śluzowa,
    • metoda Bonomiego,

  • metody termiczne (oparte tylko na pomiarze podstawowej temperatury ciała) w wersji ścisłej lub poszerzonej (tzn. korzystające też z historii poprzednich cykli):

    • metoda Döringa,
    • metoda Marshalla,
    • metoda Holta,
    • algorytmy używane przez różne aplikacje (np. Natural Cycles) i komputery cyklu (np. Lady-comp).

• metody oparte na niepłodności laktacyjnej po porodzie:

  • LAM (metoda laktacyjnego braku miesiączki),
  • ekologiczne karmienie piersią,

• metody kalendarzowe (oparte na historii poprzednich cykli):

  • Metoda Rytmu (tzw. „kalendarzyk”, metoda Ogino-Knausa),
  • Metoda Dni Standardowych,
  • inne protokoły obliczeniowe, np. DOT (ang.),
  • uproszczone metody kalendarzowe używane w różnych aplikacjach.

Liczba metod może wydawać się przytłaczająca, ale większości z nich nie nauczysz się w Polsce.

Dowiedz się więcej: Jak zacząć?