LAM to skrót od Lactational Amenorrhea Method, czyli metody laktacyjnego braku miesiączki. Jest to metoda unikania ciąży, którą możesz stosować przez pierwsze pół roku po porodzie pod warunkiem, że karmisz piersią. Laktacja (produkcja mleka) powoduje fizjologiczny stan niepłodności, podczas którego jajniki są „uśpione” i nie zachodzi owulacja. LAM określa czas, kiedy z dużym prawdopodobieństwem znajdujesz się jeszcze w tym okresie. Stwierdza to na podstawie intensywności karmienia piersią, a nie objawów płodności.
Gdy metoda LAM jest stosowana w sposób prawidłowy, osiąga skuteczność:
- 99,3% przy wyłącznym karmieniu piersią,
- 97,1% przy prawie wyłącznym.
Zwróć uwagę, że omawiana skuteczność dotyczy prawidłowego stosowania metody. Jakiekolwiek odstępstwo od jej reguł może spowodować szybszy powrót płodności. Dodatkowo niektóre kobiety są mniej wrażliwe na działanie hormonów po porodzie i szybko wracają im cykle miesiączkowe mimo intensywnego karmienia. Jeśli po poprzedniej ciąży spełniałaś reguły LAM, a mimo to płodność wróciła w ciągu pierwszego pół roku po porodzie, lepiej nie stosuj tej metody. Pamiętaj, że skuteczność dotyczy dużej populacji, a nie jednej kobiety.
Nie stosuj LAM, jeśli przyjmujesz leki, które mogą hamować laktację.
Aby stosować LAM, musisz odpowiedzieć twierdząco na wszystkie 3 poniższe pytania:
- Czy dziecko ma poniżej 6 miesięcy?
Czy karmisz je piersią wyłącznie lub prawie wyłącznie?
Prawie wyłączne karmienie piersią oznacza, że dziecko pije wodę co najwyżej 2 razy dziennie i raz dziennie jest dokarmiane w śladowych ilościach, czyli:
- mniej niż 30 ml na tydzień w 1. miesiącu życia,
- mniej niż 60 ml na tydzień w 2. miesiącu życia,
- mniej niż 90 ml na tydzień w 3. miesiącu życia.
Jednocześnie — bez względu na dokarmianie — najdłuższa przerwa między karmieniami nie powinna przekraczać 6 godzin (raz w tygodniu może trwać maksymalnie 10 godzin).
Czy nie dostałaś do tej pory miesiączki?
Każde krwawienie z pochwy (nawet jeśli nie było poprzedzone wzrostem temperatury) może zwiastować rychły powrót płodności. Wyjątek stanowi krew obserwowana w ciągu pierwszych 56 dni po porodzie.
Jeśli chcesz mieć większą pewność, że pozostajesz niepłodna, powinnaś:
- karmić co najmniej 6 razy w ciągu doby,
- unikać przerw między karmieniami dłuższych niż 4 godziny w ciągu dnia i 6 godzin w nocy,
- karmić co najmniej 100 minut łącznie w ciągu doby,
- nie dokarmiać ani nie dopajać dziecka (karmić je tylko i wyłącznie swoim mlekiem prosto z piersi),
- nie podawać dziecku smoczka.
Przede wszystkim musisz karmić efektywnie, co oznacza że dziecko prawidłowo ssie i przybiera na wadze. Paradoksalnie nie tylko zbyt mała produkcja mleka może powodować szybszy powrót płodności, ale też nadprodukcja — jeśli dziecko tylko połyka samoistnie lecące mleko i nie stymuluje piersi ssaniem. Odciąganie mleka laktatorem również nie wywiera na organizm takiego wpływu jak ssące dziecko.
Przy tak intensywnym karmieniu piersią pierwsze 12 tygodni (84 dni) po porodzie szanse na poczęcie sięgają 0%, między 3. a 6. miesiącem nie przekraczają 1%, a do momentu pierwszej miesiączki — 6%.
Warto również zainteresować się ekologicznym karmieniem piersią. Jest to model karmienia, który większości matek zapewnia stabilną laktację i wydłużoną niepłodność po porodzie. W przeciwieństwie do LAM nie określa, jak często lub jak długo powinnaś karmić dziecko, ale wymienia pewne zachowania, które sprzyjają intensywnemu karmieniu.
Źródła
- R. J. Huneger, Rose Fuller, A Couple's Guide to Fertility, Northwest Family Services, Portland 2017, lok. 2481–2484.
- Sheila Kippley, Breastfeeding and Natural Child Spacing: The Ecology of Natural Mothering, klasyczne wyd. z 1974, Lulu.com, Morrisville 2008.
- Magdalena Nehring-Gugulska, Warto karmić piersią i co dalej? Poradnik dla matek oraz wszystkich, którzy pragną im pomóc, [bnw, bmw, brw].
- Shirley Coly, LAM- The Lactational Amenorrhea Method, oficjalna strona World Alliance for Breastfeeding Action waba.org.my, dostęp 21.05.2020.
- Joanna Piątkowska, Metoda LAM (Lactational Amenorrhea Method — laktacyjnego braku miesiączki), 14.03.2014, oplodnosci.pl, dostęp 25.05.2018.
Dodatkowe odnośniki
- Breastfeeding, oficjalna strona organizacji Fertility UK fertilityuk.org.
- Fertility, oficjalna strona organizacji La Leche League International llli.org.
- Natural Family Planning during Breastfeeding: LAM - the Lactational Amenorrhea Method, oficjalna strona organizacji Natural Family Planning Teachers' Association nfpta.org.uk.
- LAM czyli niepłodność laktacyjna, 08.10.2012, twojedni.pl.
- Metoda LAM, Wikipedia.
- Katarzyna i Michał Jurkiewiczowie, Karmienie piersią a płodność, promama.pl.