Na czym polega metoda Billingsa?

Jeśli nie pamiętasz budowy układu rozrodczego, hormonów płciowych i faz cyklu, przypomnij sobie: Jak działa układ rozrodczy?

Metoda Billingsa to metoda śluzowa — oparta wyłącznie na obserwacji śluzu. W przeciwieństwie do metod objawowo-termicznych nie uwzględnia mierzenia temperatury, badania szyjki macicy ani reguł kalendarzowych.

Wbrew obiegowej opinii metoda Billingsa to nie uproszczona metoda objawowo-termiczna bez temperatury ani przestarzała wersja Modelu Creighton. Czym metoda Billingsa różni się od metod objawowo-termicznych?

Dowiedz się więcej: Czy Model Creighton jest lepszy od metody Billingsa?

Reguły

Metody objawowo-termiczne dzielą cykl na trzy fazy pod względem płodności: fazę niepłodności przedowulacyjnej (względnej), fazę płodności i fazę niepłodności poowulacyjnej (bezwzględnej). Początek niepłodności ustala się w dniu wskazanym przez regułę kalendarzową (której wskazanie oblicza się na podstawie poprzednich cykli) lub pierwszego wystąpienia objawów płodności. Decyduje to, co nastąpi wcześniej. Od tego dnia faza potencjalnej płodności trwa tak długo, aż ustali się szczyt śluzu i wzrost temperatury, bez względu na to, czy wydarzy się to tydzień, czy miesiąc później. Metody objawowo-termiczne oferują zwykle kilka reguł kalendarzowych, a reguła ustalania końca fazy płodności uwzględnia parę wyjątków, które odbiegają od standardowego układu objawów. W sytuacjach szczególnych, takich jak okres poporodowy, premenopauza lub odstawienie antykoncepcji hormonalnej, stosuje się specjalne protokoły różniące się znacząco od typowych reguł.

W metodzie Billingsa stosuje się tylko cztery reguły w każdej sytuacji i na każdym etapie życia kobiety. Pierwsze trzy z nich, zwane regułami wczesnych dni, stosuje się w fazie folikularnej (przedowulacyjnej). Czwarta reguła dotyczy fazy lutealnej i pomaga ustalić początek niepłodności poowulacyjnej.

1. reguła wczesnych dni: Nie podejmuj współżycia podczas miesiączki w dniach obfitego krwawienia.
2. reguła wczesnych dni: Możesz współżyć co drugi dzień wieczorem w dniach z PMN.
3. reguła wczesnych dni: Nie podejmuj współżycia w dniu, w którym wystąpił jakikolwiek śluz lub krwawienie przerywające PMN. Jeśli nie rozpoznałaś szczytu, odczekaj trzy dni z PMN, zanim podejmiesz współżycie. Od czwartego dnia wróć do 2. reguły wczesnych dni aż do momentu rozpoznania kolejnej zmiany.
Reguła szczytu: Współżycie może mieć miejsce każdego dnia i o każdej porze od początku czwartego dnia po szczycie aż do końca cyklu.

Żeby skutecznie stosować powyższe reguły, trzeba umieć odróżnić prawdziwą miesiączkę od krwawienia śródcyklicznego oraz rozumieć pojęcia PMN i szczytu.

[Karta obserwacji cyklu wg Metody Owulacji Billingsa]

Obserwacja śluzu

Zarówno w metodzie Billingsa, jak i w metodach objawowo-termicznych, obserwacja śluzu wygląda podobnie, ale są pewne istotne różnice.

Metody objawowo-termiczne pozwalają zwykle, przynajmniej w jakimś zakresie, na prowadzenie obserwacji wewnętrznej. W metodzie Billingsa obserwuje się wyłącznie śluz na sromie.
W metodzie Billingsa nie ma sztywnych kategorii śluzu ani z góry narzuconych skrótów. Nie ma nawet podziału na śluz lepszej i gorszej jakości, który jest kluczowy w metodach objawowo-termicznych. Odczucia i wygląd śluzu kobieta opisuje własnymi słowami — takimi, jakie uzna za stosowne. Podkreśla się jedynie wagę odczucia śliskości.
W metodach objawowo-termicznych obserwuje się odczucia na sromie doświadczane w ciągu dnia, podczas chodzenia i wykonywania codziennych czynności, typu "wilgotno" lub "mokro", ale w metodzie Billingsa kładzie się na nie większy nacisk. Generalnie nie zwraca się uwagi na odczucie przy podcieraniu, chyba że pojawi się oczywista śliskość. Nie wspomina się o "wnikliwej obserwacji", która jest odczuciem w pochwie, a nie na sromie. Niektóre kobiety opisują też różne rodzaje wilgotności, np. "lepko", "wilgotno", "bardzo wilgotno", chociaż zwykle, w zależności od indywidualnego obrazu śluzu, tak dokładny opis nie jest konieczny.
Zamiast opisywać intensywne odczucie na sromie za pomocą jednej kategorii ("mokro", "mokro-ślisko", "mokro/ślisko/naoliwienie") rozróżnia się mokrość od śliskości. To rozróżnienie jest niezmiernie ważne, by skutecznie stosować metodę.
Poza odczuciami kobieta obserwuje wydzielinę podczas podcierania się w toalecie, ale nie musi jej sprawdzać w nietypowych sytuacjach, np. przed załatwieniem się. Po prostu idzie, załatwia się, podciera i przy okazji zerka na papier. Nie dotyka wydzieliny ani nie sprawdza jej rozciągliwości. Ocenia jedynie wygląd. Nie oznacza to, że nie zwraca uwagi na konsystencję, ale opisuje ją tylko na podstawie wyglądu. Generalnie nie robi nic, czego nie robiłaby, nie prowadząc obserwacji cyklu — tylko patrzy na papier i zwraca uwagę na odczucie na sromie.
W metodach objawowo-termicznych kobieta ocenia tylko wydzielinę widoczną na papierze toaletowym, natomiast w metodzie Billingsa bierze też pod uwagę wydzielinę zauważoną w innej sytuacji, np. na majtkach lub zwieszającą się z pochwy podczas korzystania z toalety.
W metodzie Billingsa zapisuje się obserwacje (przede wszystkim odczucie) przez cały cykl, również podczas miesiączki i dzień po współżyciu. Kobieta często odczuwa wtedy mokrość lub wilgotność. W metodach objawowo-termicznych raczej nie zapisuje się odczuć związanych z krwawieniem lub pozostałościami nasienia, by uprościć interpretację śluzu. W metodzie Billingsa kobieta ma zapisywać dokładnie to, zaobserwowała, by uniknąć sytuacji, że jakieś odczucia są ignorowane lub interpretowane jeszcze przed zapisaniem.

Dzień szczytu

Wiele osób sądzi, że metoda Billingsa to właściwie metoda objawowo-termiczna bez temperatury; że dzień szczytu wyznacza się tak samo; że bez sprawdzenia, czy wzrosła temperatura, nie da się potwierdzić początku fazy lutealnej. Dlatego metoda Billingsa wydaje się mało skuteczna — bo jak rozpoznać, czy dzień szczytu faktycznie jest powiązany z owulacją? Jak bez temperatury potwierdzić, że nie będzie podwójnego szczytu? Kluczowe znaczenie ma fakt, że w metodzie Billingsa dzień szczytu wyznacza się zupełnie inaczej. Podczas gdy w metodach objawowo-termicznych dzień szczytu to ostatni dzień ze śluzem najlepszej jakości, w metodzie Billingsa to ostatni dzień odczucia śliskości w sytuacji, gdy zaobserwuje się:

zmieniający, rozwijający się obraz śluzu
prowadzący do odczucia śliskości,
po którym następuje wyraźny zanik śliskości i mokrości.

Jest to zupełnie inne podejście do interpretacji śluzu. Ocenia się jego obraz w cyklu zamiast konkretnej próbki i nie wyróżnia się śluzu lepszej i gorszej jakości. Co ciekawe, po szczycie może utrzymywać się śluz przejrzysty lub nitkowaty.

Moje doświadczenie: Mimo że mam długie, nieregularne cykle z nietypowym obrazem śluzu, nie zdarzyło mi się, bym mogła wyznaczyć dzień szczytu wg Billingsa w sytuacji nieudanego podejścia do owulacji — w tym trzykrotnie po porodzie.

Chciałabyś nauczyć się metody Billingsa?

Nauka metody Billingsa

Źródła

Evelyn L. Billings, Ann Westmore, The Billings Method: Using the body's natural signal of fertility to achieve or avoid pregnancy, nowe wyd., Gracewing, Leominster 2011, s. 22–23, 25, 32, 34, 38.